Door de komst van ChatGPT, Dall-E en andere tekst naar beeld generatoren ontstaat bij sommige fotografen de angst dat fotografie in de toekomst niet meer zal bestaan. Dat wij fotografen geen werk meer zullen hebben en dat niemand meer zal fotograferen. Met het intypen van enkele goed gekozen woorden wordt voor bijna of helemaal gratis een beeld gegenereerd. Waarom zou een adverteerder nog een fotograaf of grafisch artiest betalen als het sneller en goedkoper kan via AI? En die angst begrijp ik, er zullen professionele fotografen zijn die door deze technologie hun inkomsten zien verminderen, maar voor de meeste van ons zal AI niets veranderen denk ik. Misschien dat het zelf wel leidt tot een nog verdere opkomst van analoge fotografie.
Beelden creëren
Er zijn tegenwoordig verschillende manieren om online beelden te genereren. ChatGPT, Dall-E, Gaugan en andere tekst naar beeld generatoren werken super simpel en sommige zijn gratis. Ze zijn niet allemaal heel nieuw, Gaugan bestaat bijvoorbeeld alweer behoorlijk wat jaren, maar is nooit echt van de grond gekomen.
Als ik zo’n tekst naar beeld generator vraag om een afbeelding van een zonnige middag aan een meer in de bergen, krijg ik deze vier afbeeldingen. Ik hoef niet meer naar buiten, ik hoef niet eens achter mijn computer vandaan te komen. Ik kan ze zo online zetten en verkopen als een stockfoto. In no time kun je zo heel veel verschillende foto’s genereren. En misschien zijn de foto’s nu nog niet perfect, maar met de zelf lerende capaciteit van AI mag je verwachten dat de uitkomsten de komende jaren beter gaan worden.
Beelden creëren
Er zijn tegenwoordig verschillende manieren om online beelden te genereren. ChatGPT, Dall-E, Gaugan en andere tekst naar beeld generatoren werken super simpel en sommige zijn gratis. Ze zijn niet allemaal heel nieuw, Gaugan bestaat bijvoorbeeld alweer behoorlijk wat jaren, maar is nooit echt van de grond gekomen.
Als ik zo’n tekst naar beeld generator vraag om een afbeelding van een zonnige middag aan een meer in de bergen, krijg ik deze vier afbeeldingen. Ik hoef niet meer naar buiten, ik hoef niet eens achter mijn computer vandaan te komen. Ik kan ze zo online zetten en verkopen als een stockfoto. In no time kun je zo heel veel verschillende foto’s genereren. En misschien zijn de foto’s nu nog niet perfect, maar met de zelf lerende capaciteit van AI mag je verwachten dat de uitkomsten de komende jaren beter gaan worden.
Maar leuk, ik kan dus vanachter mijn computer foto’s creëren. Dat klinkt als iets dat in de jaren ’60 werd gezegd als de toekomst van de computer. “met gebruik van deze nieuwe computer kan men met een simpele tekstinvoer ongelooflijke beelden genereren”
De ervaring van landschapsfotografie
Maar dat is natuurlijk niet hoe landschapsfotografie werkt. Landschapsfotografie is een beleving en een expressie van de natuur en die ervaring kun je niet vervangen door een AI-programma. Misschien met VR erbij, misschien dat je dan helemaal emerged kan zijn in een andere werkelijkheid? Ik ben geen VR expert, maar de ervaring van de wind, de zon of regen ga je nooit over kunnen brengen toch?
Als landschapsfotograaf hou ik er juist van om buiten in de natuur te zijn, om de zon op te zien komen en onder te zien gaan, om het licht te zien veranderen over het landschap en om dat te fotograferen. Die tastbare ervaring is voor mij heel belangrijk. Het minst interessante deel vind ik eerlijk gezegd het deel van fotografie dat ik achter mijn computer doe, dus het bewerken en delen van mijn foto's. Nou zijn er mensen die dat geweldig vinden, maar ik ga liever lekker naar buiten. Ik zit al de hele dag achter een scherm voor mijn werk. Juist het naar buiten gaan en het landschap beleven, dat is wat landschapsfotografie zo mooi maakt. En juist die ervaring gaat AI nooit kunnen vervangen.
Misschien dat zo’n gegenereerde foto een stockfoto kan zijn, maar het is geen fotografie, het is net als alle andere AI een computer gegenereerd iets, een ding. En dat kan misschien super goed werken voor het programmeren van computersoftware of voor het samenvatten van iets dat al bestaat. Maar kan het ook iets heel nieuws creëren of jou een bepaalde ervaring geven?
Is analoge fotografie de toekomst?
Daarnaast denk ik dat er door AI juist een grotere waardering komt voor authentieke, gemaakte afbeeldingen en analoge fotografie zou juist die authentieke, gemaakte beelden kunnen leveren. Je kunt vast wel negatieven faken en maken met de computer, maar dan moet je wel erg veel moeite doen voor iets dat uiteindelijk makkelijker en sneller zou moeten zijn. Je kunt niet zoveel genereren aan analoge, geprinte foto’s en een origineel negatief is een bijzondere vorm om de wereld vast te leggen. Wie weet zorgt deze AI revolutie wel weer voor een verdere boost in de populariteit van analoge fotografie. Mijn vader van bijna 70 snapt er trouwens niets van dat analoge fotografie zo populair is. Het kan allemaal veel makkelijker met een digitale camera. Je hebt geen chemicaliën nodig, kunt meer foto's maken, je hebt sneller resultaat.
Wat het verschil is tussen ons is dat hij is opgegroeid in een wereld waarin alles handmatig moest. Dat je foto's handmatig moest maken en bewerken was niets bijzonders ten opzichte van het handmatige tekenwerk dat hij op kantoor deed. Meer van hetzelfde. Maar een groot deel van mijn generatie werkt constant achter de computer, alles is digitaal, alles gebeurd online. Juist het handmatige van iets als analoge fotografie of houtbewerking om maar iets te noemen geeft ons het gevoel dat we iets echts maken.
En AI is meer van hetzelfde, hetzelfde zitten achter de computer. Er zijn mensen die niets anders willen, maar er zijn er gelukkig ook nog genoeg mensen die de wereld fysiek willen zien en beleven. Natuurlijk kan AI bijzondere afbeeldingen maken en kan het heel veel, maar het kan nooit de fysieke beleving van landschapsfotografie vervangen. Om buiten in de natuur te zijn, om de zon op te zien komen en onder te zien gaan, om het licht te zien veranderen over het landschap en om dat te fotograferen.
Maar we dwalen af. Wat ik wil zeggen is dat analoge fotografie iets tastbaars creëert, iets wat AI niet kan. Je kunt een AI gegenereerde afbeelding natuurlijk printen, maar het originele negatief, het bewijs dat het een origineel idee van iemand is geweest, dat kan AI niet vervangen.
De magie van fotografie
Ja, fotografie is iets magisch. En dan heb ik het niet alleen over de beleving en het maken van een foto, maar wie vindt het niet bijzonder om foto's van ruim 100 jaar geleden te zien of om een herinnering te hebben aan die toffe vakantie die je hebt gehad. AI gaat dat nooit vervangen. AI is heel goed in het maken van een afbeelding van iets dat niet bestaat, maar niet in het vastleggen van een bepaalde locatie en hoe jij dat hebt beleeft of bijvoorbeeld hoe jouw stad of dorp eruit zag in 2023, hoe de bergen er hier in Roemenië uit zien of hoe je dochter eruit zag toen ze 1 jaar oud werd.
De conceptuele afbeeldingen die AI genereert zijn super bijzonder, maar de werkelijkheid kan AI nooit exact genereren. Als we nu zouden stoppen met fotograferen en alleen nog maar AI gegenereerde afbeeldingen zouden gebruiken, kunnen we over 100 jaar nooit terugkijken naar hoe de wereld er nu uit ziet, hebben we geen vakantie herinneringen en geen foto's van onszelf en dat zou dood en doodzonde zijn natuurlijk.
De waarde van authenticiteit
Met AI kun je ook beelden genereren in de stijl van een bepaalde artiest. Zeg een berglandschap in de stijl van Ansel Adams. En wie heeft dat dan gecreëerd? Wie heeft de auteursrechten? Is dat een authentieke Ansel Adams? Nee, natuurlijk niet! Natuurlijk is dat een gegenereerd beeld, ook al lijkt het nog zo op een origineel. Het kan nooit een echte authentieke Ansel Adams foto vervangen.
Authenticiteit heeft waarde. Een goed voorbeeld van de waarde van authenticiteit zijn schilderijen. Er zijn zoveel mensen die een Vermeer na hebben gemaakt of een schilderij hebben gemaakt in de stijl van Vermeer, maar een echte Vermeer is nog altijd miljoenen waard. En dat geldt ook voor fotografie, een foto in een bepaalde stijl of van een bekende fotograaf zal nog altijd waarde hebben. Dat wat iedereen al doet en iedereen kan zal niet veel opleveren, maar dat doet het nu ook al niet. Mijn stockfoto repetoir is daar een goed voorbeeld van helaas. Het levert me echt zo goed als niets op.
Het gaat om de beleving
De meeste landschapsfotografen zullen hun geld niet verdienen met het maken en verkopen van foto's. De meesten vdoen aan fotografie om de beleving, om het buiten zijn, om zelf iets van de wereld te zien en vast te leggen. Het is vervelend voor professionals die hun geld verdienen met stock foto's, maar AI zal jouw en mijn belevening van landschapsfotografie niet wegnemen. Een op een computer gegenereerde foto heeft geen enkele belevingswaarde en daarom ook geen enkele waarde voor een landschapsfotograaf.
AI zal werk van stock fotografen veranderen, dat durf ik wel te beweren. Geen Hide the pain Harold meer, geen memes van grappige Stockfoto's, maar AI gegenereerde plaatjes die niets zeggen, maar prima werken bij een verhaal. Maar als fotograaf die zich richt op beleving, vind ik AI niet heel spannend.
Ga erop uit
Met mijn YouTube kanaal wil ik jullie inspireren om naar buiten te gaan en te gaan fotograferen. Ik wil jullie meenemen naar prachtige plekken in workshops of fotoreizen en AI gaat dat nooit van ons af kunnen nemen. Dus experimenteer met AI als je daar zin in hebt, maar je kunt ook lekker mee naar buiten komen en de wereld beleven.
Ik wil afsluiten met een quote van Thomas Heaton die mij altijd heeft geïnspireerd om naar buiten te gaan ook al twijfelde ik, want er is maar 1 manier om landschapsfotografie te beleven:
De ervaring van landschapsfotografie
Maar dat is natuurlijk niet hoe landschapsfotografie werkt. Landschapsfotografie is een beleving en een expressie van de natuur en die ervaring kun je niet vervangen door een AI-programma. Misschien met VR erbij, misschien dat je dan helemaal emerged kan zijn in een andere werkelijkheid? Ik ben geen VR expert, maar de ervaring van de wind, de zon of regen ga je nooit over kunnen brengen toch?
Als landschapsfotograaf hou ik er juist van om buiten in de natuur te zijn, om de zon op te zien komen en onder te zien gaan, om het licht te zien veranderen over het landschap en om dat te fotograferen. Die tastbare ervaring is voor mij heel belangrijk. Het minst interessante deel vind ik eerlijk gezegd het deel van fotografie dat ik achter mijn computer doe, dus het bewerken en delen van mijn foto's. Nou zijn er mensen die dat geweldig vinden, maar ik ga liever lekker naar buiten. Ik zit al de hele dag achter een scherm voor mijn werk. Juist het naar buiten gaan en het landschap beleven, dat is wat landschapsfotografie zo mooi maakt. En juist die ervaring gaat AI nooit kunnen vervangen.
Misschien dat zo’n gegenereerde foto een stockfoto kan zijn, maar het is geen fotografie, het is net als alle andere AI een computer gegenereerd iets, een ding. En dat kan misschien super goed werken voor het programmeren van computersoftware of voor het samenvatten van iets dat al bestaat. Maar kan het ook iets heel nieuws creëren of jou een bepaalde ervaring geven?
Is analoge fotografie de toekomst?
Daarnaast denk ik dat er door AI juist een grotere waardering komt voor authentieke, gemaakte afbeeldingen en analoge fotografie zou juist die authentieke, gemaakte beelden kunnen leveren. Je kunt vast wel negatieven faken en maken met de computer, maar dan moet je wel erg veel moeite doen voor iets dat uiteindelijk makkelijker en sneller zou moeten zijn. Je kunt niet zoveel genereren aan analoge, geprinte foto’s en een origineel negatief is een bijzondere vorm om de wereld vast te leggen. Wie weet zorgt deze AI revolutie wel weer voor een verdere boost in de populariteit van analoge fotografie. Mijn vader van bijna 70 snapt er trouwens niets van dat analoge fotografie zo populair is. Het kan allemaal veel makkelijker met een digitale camera. Je hebt geen chemicaliën nodig, kunt meer foto's maken, je hebt sneller resultaat.
Wat het verschil is tussen ons is dat hij is opgegroeid in een wereld waarin alles handmatig moest. Dat je foto's handmatig moest maken en bewerken was niets bijzonders ten opzichte van het handmatige tekenwerk dat hij op kantoor deed. Meer van hetzelfde. Maar een groot deel van mijn generatie werkt constant achter de computer, alles is digitaal, alles gebeurd online. Juist het handmatige van iets als analoge fotografie of houtbewerking om maar iets te noemen geeft ons het gevoel dat we iets echts maken.
En AI is meer van hetzelfde, hetzelfde zitten achter de computer. Er zijn mensen die niets anders willen, maar er zijn er gelukkig ook nog genoeg mensen die de wereld fysiek willen zien en beleven. Natuurlijk kan AI bijzondere afbeeldingen maken en kan het heel veel, maar het kan nooit de fysieke beleving van landschapsfotografie vervangen. Om buiten in de natuur te zijn, om de zon op te zien komen en onder te zien gaan, om het licht te zien veranderen over het landschap en om dat te fotograferen.
Maar we dwalen af. Wat ik wil zeggen is dat analoge fotografie iets tastbaars creëert, iets wat AI niet kan. Je kunt een AI gegenereerde afbeelding natuurlijk printen, maar het originele negatief, het bewijs dat het een origineel idee van iemand is geweest, dat kan AI niet vervangen.
De magie van fotografie
Ja, fotografie is iets magisch. En dan heb ik het niet alleen over de beleving en het maken van een foto, maar wie vindt het niet bijzonder om foto's van ruim 100 jaar geleden te zien of om een herinnering te hebben aan die toffe vakantie die je hebt gehad. AI gaat dat nooit vervangen. AI is heel goed in het maken van een afbeelding van iets dat niet bestaat, maar niet in het vastleggen van een bepaalde locatie en hoe jij dat hebt beleeft of bijvoorbeeld hoe jouw stad of dorp eruit zag in 2023, hoe de bergen er hier in Roemenië uit zien of hoe je dochter eruit zag toen ze 1 jaar oud werd.
De conceptuele afbeeldingen die AI genereert zijn super bijzonder, maar de werkelijkheid kan AI nooit exact genereren. Als we nu zouden stoppen met fotograferen en alleen nog maar AI gegenereerde afbeeldingen zouden gebruiken, kunnen we over 100 jaar nooit terugkijken naar hoe de wereld er nu uit ziet, hebben we geen vakantie herinneringen en geen foto's van onszelf en dat zou dood en doodzonde zijn natuurlijk.
De waarde van authenticiteit
Met AI kun je ook beelden genereren in de stijl van een bepaalde artiest. Zeg een berglandschap in de stijl van Ansel Adams. En wie heeft dat dan gecreëerd? Wie heeft de auteursrechten? Is dat een authentieke Ansel Adams? Nee, natuurlijk niet! Natuurlijk is dat een gegenereerd beeld, ook al lijkt het nog zo op een origineel. Het kan nooit een echte authentieke Ansel Adams foto vervangen.
Authenticiteit heeft waarde. Een goed voorbeeld van de waarde van authenticiteit zijn schilderijen. Er zijn zoveel mensen die een Vermeer na hebben gemaakt of een schilderij hebben gemaakt in de stijl van Vermeer, maar een echte Vermeer is nog altijd miljoenen waard. En dat geldt ook voor fotografie, een foto in een bepaalde stijl of van een bekende fotograaf zal nog altijd waarde hebben. Dat wat iedereen al doet en iedereen kan zal niet veel opleveren, maar dat doet het nu ook al niet. Mijn stockfoto repetoir is daar een goed voorbeeld van helaas. Het levert me echt zo goed als niets op.
Het gaat om de beleving
De meeste landschapsfotografen zullen hun geld niet verdienen met het maken en verkopen van foto's. De meesten vdoen aan fotografie om de beleving, om het buiten zijn, om zelf iets van de wereld te zien en vast te leggen. Het is vervelend voor professionals die hun geld verdienen met stock foto's, maar AI zal jouw en mijn belevening van landschapsfotografie niet wegnemen. Een op een computer gegenereerde foto heeft geen enkele belevingswaarde en daarom ook geen enkele waarde voor een landschapsfotograaf.
AI zal werk van stock fotografen veranderen, dat durf ik wel te beweren. Geen Hide the pain Harold meer, geen memes van grappige Stockfoto's, maar AI gegenereerde plaatjes die niets zeggen, maar prima werken bij een verhaal. Maar als fotograaf die zich richt op beleving, vind ik AI niet heel spannend.
Ga erop uit
Met mijn YouTube kanaal wil ik jullie inspireren om naar buiten te gaan en te gaan fotograferen. Ik wil jullie meenemen naar prachtige plekken in workshops of fotoreizen en AI gaat dat nooit van ons af kunnen nemen. Dus experimenteer met AI als je daar zin in hebt, maar je kunt ook lekker mee naar buiten komen en de wereld beleven.
Ik wil afsluiten met een quote van Thomas Heaton die mij altijd heeft geïnspireerd om naar buiten te gaan ook al twijfelde ik, want er is maar 1 manier om landschapsfotografie te beleven:
"Go out, and do it"
